Panele fotowoltaiczne są projektowane w taki sposób, aby mogły niezawodnie działać przez dekady, natomiast ich długowieczność i sprawność w dużym stopniu zależą od właściwej eksploatacji oraz regularnego wykonywania prac konserwacyjnych. Jest to ważne, ponieważ zaniedbanie podstawowych czynności może prowadzić do stopniowego spadku efektywności oraz wynikających z tego strat energii. Odpowiednie czyszczenie, monitorowanie pracy instalacji oraz okresowe przeglądy techniczne pozwalają jednak utrzymać panele w optymalnej kondycji i w pełni wykorzystywać ich potencjał nawet przez 25 lat.
Regularne czyszczenie paneli – dlaczego ma znaczenie dla wydajności?
Jedną z najważniejszych czynności eksploatacyjnych jest regularne czyszczenie. Aby panel fotowoltaiczny mógł pracować z maksymalną wydajnością, musi być pozbawiony zanieczyszczeń blokujących dostęp promieni słońca. Na powierzchni modułów z biegiem czasu będzie osadzać się kurz, pył, liście, ptasie odchody oraz inne zanieczyszczenia, które mogą ograniczać przenikanie światła i obniżać sprawność nawet o kilkadziesiąt procent.
Regularne czyszczenie pozwala też uniknąć tzw. efektu hotspotów, czyli miejscowego przegrzewania się modułów wskutek nierównomiernego nasłonecznienia, co w dłuższej perspektywie mogłoby prowadzić do uszkodzeń ogniw.
Spora część zabrudzeń samodzielnie spłucze się podczas intensywnych opadów deszczu. Jednak ulewa nie poradzi sobie ze wszystkim – szczególnie jeśli instalacja fotowoltaiczna znajduje się w rejonach o dużym zapyleniu, w pobliżu ruchliwych dróg czy zakładów przemysłowych.
W takich przypadkach warto samodzielnie zakasać rękawy i dokładnie umyć moduły fotowoltaiki. W tym celu najlepiej sięgnąć po wąż ogrodowy z uniwersalnym pistoletem zraszającym oraz myjkę ciśnieniową. Umożliwi to szybkie opłukanie całej powierzchni paneli i usunięcie z niej zarówno luźnych zabrudzeń, jak i przyschniętych osadów czy ptasich odchodów.
Raz na jakiś czas warto też zdecydować się na dokładne oczyszczenie modułów przy użyciu wody zdemineralizowanej, a także specjalnych szczotek z miękkim włosiem, które nie rysują szkła. Nie pozostawiają one smug ani osadów, tym samym umożliwiając uzyskanie idealnie czystej powierzchni paneli. Nie zaleca się jednak stosowania detergentów, ponieważ mogą one uszkodzić powłokę antyrefleksyjną modułów.
Na terenie Polski optymalna częstotliwość mycia paneli to raz w roku – najlepiej tuż po okresie pylenia roślin, przed sezonem letnim, kiedy to uzyski energii są najwyższe. Z kolei na terenach wiejskich warto też dokładnie je umyć tuż po żniwach, aby zmyć z ich powierzchni resztki pyłu i kurzu unoszącego się podczas koszenia zboża i prasowania słomy.
Monitorowanie pracy instalacji i szybkie wykrywanie usterek
Kolejnym kluczowym elementem dbania o panele fotowoltaiczne jest nadzorowanie parametrów pracy całej instalacji. Nowoczesne systemy PV dostępne w ofercie Leroy Merlin są wyposażone w inwertery wspierane modułami zdalnej łączności. Pozwala to na podłączenie ich do domowej sieci Wi-Fi, a co za tym idzie, całkowicie zdalny monitoring. Dzięki temu przy pomocy aplikacji mobilnych lub platform internetowych można m.in. sprawdzić stan pracy całego systemu, śledzić uzysk energii w czasie rzeczywistym, a także sprawdzać historyczne dane produkcyjne wraz z szacunkowymi kosztami autokonsumpcji oraz zużycia prądu.
Pozwala to szybko zauważyć wszelkie spadki produkcji, które mogą wskazywać na potencjalne uszkodzenie modułów, problemy z okablowaniem czy awarię samego falownika. Regularna analiza danych umożliwia również wychwycenie długotrwałych tendencji takich jak stopniowy spadek wydajności, który może wskazywać na potrzebę dokładniejszej inspekcji.
Warto też pamiętać, że prawidłowo działająca instalacja powinna produkować energię zgodnie z prognozami opartymi o nasłonecznienie i porę roku, a większe odchylenia są sygnałem do sprawdzenia systemu. Monitoring pozwala też szybciej reagować na problemy, które w przeciwnym razie mogłyby pozostać niezauważone przez wiele miesięcy, prowadząc do znacznych strat.
Profesjonalne przeglądy i konserwacja instalacji fotowoltaicznej
Chociaż panele fotowoltaiczne są praktycznie bezobsługowe, to i tak konieczne jest dokonywanie ich okresowych przeglądów technicznych. W ramach takiej usługi specjaliści sprawdzają nie tylko same moduły, lecz także wszystkie elementy towarzyszące – falownik, okablowanie, zabezpieczenia elektryczne, konstrukcję nośną oraz złącza.
Szczególną uwagę zwraca się na stan ram paneli, uszczelnień i szkła, ponieważ mikropęknięcia czy nieszczelności mogą prowadzić do degradacji warstw wewnętrznych i spadku wydajności. Ważnym punktem przeglądu jest kontrola falownika, który stanowi serce instalacji – jego niewłaściwa praca może przełożyć się na znaczne straty energii.
Specjaliści dokonują pomiarów elektrycznych, sprawdzają rezystancję izolacji przewodów, a także oceniają uziemienie konstrukcji. W przypadku konstrukcji dachowych przegląd obejmuje również ocenę mocowań, aby upewnić się, że instalacja jest stabilna i odporna na silne wiatry czy intensywne opady śniegu.
Profesjonalny serwis fotowoltaiki powinien być wykonywany co 2 – 3 lata, chociaż w instalacjach większych i bardziej obciążonych zaleca się coroczne inspekcje. Dzięki takim działaniom można wykryć potencjalne problemy na wczesnym etapie i uniknąć kosztownych napraw.
Tagi
Udostępnij artykuł
